Για την κοινωνική δυναμική της κληρονομιάς
Με τη σκέψη στον Ό., και τις πρόσφατες περιπέτειες που ζει, ένα απόσπασμα από τους Κανόνες της Tέχνης του Pierre Bourdie που άλλωστε με αφορά, όπως όλους, ως κληρονόμο:
"[...] υπάρχουν και οι κληρονόμοι [...] που [...] αρνούνται, αν όχι να κληρονομήσουν, τουλάχιστον να κληρονομηθούν από την κληρονομιά τους [...] Η τάση της κληρονομιάς (και εξ αυτού ολόκληρης της κοινωνικής δομής) να εμμείνει στο είναι της δεν μπορεί να πραγματωθεί παρά μόνο αν το κληροδότημα κληρονομήσει τον κληρονόμο, αν, με τη μεσολάβηση κυρίως εκείνων που αναλαμβάνουν προσωρινά αυτή την ευθύνη και που πρέπει να εξασφαλίσουν τη διαδοχή τους, ο νεκρός (δηλαδή η περιουσία) γίνει κύριος του ζωντανού (δηλαδή ενός ιδιοκτήτη διατεθειμένου και ικανού να κληρονομήσει)".
Στο παραπάνω απόσπασμα με ενδιαφέρει η κληρονομιά του συμβολικού κεφάλαιου: η πίεση να κληρονομηθείς από αυτό, να εξομοιωθείς με τον (προ)κάτοχό του, δίχως να μπορέσεις να κρατήσεις αποστάσεις, δίχως τη δυνατότητα να διαπραγματευτείς, η επιταγή να καταστείς ομοίωμα και προϊόν μιας σχεδόν αβίαστης, μα τόσο βίαιης, αναπαραγωγής και η δυνητική άρνηση που εφόσον τελικά επιλεγεί, ουσιαστικά δεν σε αποκόπτει σχεδόν ποτέ από την κληρονομιά, γιατί αυτή παραμένει εκεί, χλευάζοντας την ψευδεπίγραφη ελευθερία: φαινομενικά να έχεις αρνηθεί αυτό που διαρκώς μετουσιώνεις και μεταθέτεις.
Για να παρ(μεθ)ερμηνεύσω το συγγραφέα σε άλλη του αναφορά στο ίδιο κείμενο για τον έρωτα, η προθυμία να καταστείς κληρονόμος ίσως καλλιεργείται μέσα από την εκμάθηση ενός ερωτικού βιώματος, μιας ιδιωτικής λατρείας που έχει κοινωνικά κατασκευαστεί και απευθύνεται προς το φορέα του συμβολικού κεφάλαιου που πραγμοποιείται, αντικειμενικοποιείται, καλώντας το υποκείμενο-κληρονόμο "στην αφομοίωση του αντικειμένου και την καταβύθιση του υποκειμένου στο αντικείμενο".
Μιας και το 'φερε η κουβέντα στο επίδικο, γράφει: "Ο έρωτας για την τέχνη, όπως και ο έρωτας, ακόμα και κυρίως ο πιο παράφορος, θεμελιώνεται στο αντικείμενό του. Για να πεισθούμε ότι έχουμε λόγο (ή λόγους) να αγαπάμε, καταφεύγουμε συχνά σ' αυτόν τον απολογητικό λόγο που ο πιστός απευθύνει στον ίδιο του τον εαυτό και ο οποίος, αν έχει ως αποτέλεσμα να ενδυναμώνει την πίστη του, μπορεί επίσης να αφυπνίζει και να καλεί και τους άλλους στην πίστη".
Μιας και πολυλογώ, στην προμετωπίδα του πρώτου κεφαλαίου παραθέτει από τον Φλωμπέρ τη φράση: Δεν γράφουμε αυτό που θέλουμε. Δεν ξέρω αν, και πότε, ισχύει, είμαι όμως σίγουρος ότι καμμιά φορά είναι στις "παρηχήσεις" που προκύπτουν αθέλητα (κάτι σαν νοητικά lapsus) που μπορούμε να βρούμε τη συμπερίληψη πραγμάτων, καταστάσεων, προσώπων, τα οποία δεν θέλουμε ή αρνούμαστε, συνειδητά ή ασυνείδητα, ρητά να εμφανίσουμε στο προσκήνιο, την ίδια στιγμή απομακρύνοντάς τα από το βάθος του μη κοινοποιήσιμου που κατοικεί στις πιο σκοτεινές, κρυφές γωνιές του παρασκήνιου:
Με τη σκέψη στον Ό., και τις πρόσφατες περιπέτειες που ζει, ένα απόσπασμα από τους Κανόνες της Tέχνης του Pierre Bourdie που άλλωστε με αφορά, όπως όλους, ως κληρονόμο:
"[...] υπάρχουν και οι κληρονόμοι [...] που [...] αρνούνται, αν όχι να κληρονομήσουν, τουλάχιστον να κληρονομηθούν από την κληρονομιά τους [...] Η τάση της κληρονομιάς (και εξ αυτού ολόκληρης της κοινωνικής δομής) να εμμείνει στο είναι της δεν μπορεί να πραγματωθεί παρά μόνο αν το κληροδότημα κληρονομήσει τον κληρονόμο, αν, με τη μεσολάβηση κυρίως εκείνων που αναλαμβάνουν προσωρινά αυτή την ευθύνη και που πρέπει να εξασφαλίσουν τη διαδοχή τους, ο νεκρός (δηλαδή η περιουσία) γίνει κύριος του ζωντανού (δηλαδή ενός ιδιοκτήτη διατεθειμένου και ικανού να κληρονομήσει)".
Στο παραπάνω απόσπασμα με ενδιαφέρει η κληρονομιά του συμβολικού κεφάλαιου: η πίεση να κληρονομηθείς από αυτό, να εξομοιωθείς με τον (προ)κάτοχό του, δίχως να μπορέσεις να κρατήσεις αποστάσεις, δίχως τη δυνατότητα να διαπραγματευτείς, η επιταγή να καταστείς ομοίωμα και προϊόν μιας σχεδόν αβίαστης, μα τόσο βίαιης, αναπαραγωγής και η δυνητική άρνηση που εφόσον τελικά επιλεγεί, ουσιαστικά δεν σε αποκόπτει σχεδόν ποτέ από την κληρονομιά, γιατί αυτή παραμένει εκεί, χλευάζοντας την ψευδεπίγραφη ελευθερία: φαινομενικά να έχεις αρνηθεί αυτό που διαρκώς μετουσιώνεις και μεταθέτεις.
Για να παρ(μεθ)ερμηνεύσω το συγγραφέα σε άλλη του αναφορά στο ίδιο κείμενο για τον έρωτα, η προθυμία να καταστείς κληρονόμος ίσως καλλιεργείται μέσα από την εκμάθηση ενός ερωτικού βιώματος, μιας ιδιωτικής λατρείας που έχει κοινωνικά κατασκευαστεί και απευθύνεται προς το φορέα του συμβολικού κεφάλαιου που πραγμοποιείται, αντικειμενικοποιείται, καλώντας το υποκείμενο-κληρονόμο "στην αφομοίωση του αντικειμένου και την καταβύθιση του υποκειμένου στο αντικείμενο".
Μιας και το 'φερε η κουβέντα στο επίδικο, γράφει: "Ο έρωτας για την τέχνη, όπως και ο έρωτας, ακόμα και κυρίως ο πιο παράφορος, θεμελιώνεται στο αντικείμενό του. Για να πεισθούμε ότι έχουμε λόγο (ή λόγους) να αγαπάμε, καταφεύγουμε συχνά σ' αυτόν τον απολογητικό λόγο που ο πιστός απευθύνει στον ίδιο του τον εαυτό και ο οποίος, αν έχει ως αποτέλεσμα να ενδυναμώνει την πίστη του, μπορεί επίσης να αφυπνίζει και να καλεί και τους άλλους στην πίστη".
Μιας και πολυλογώ, στην προμετωπίδα του πρώτου κεφαλαίου παραθέτει από τον Φλωμπέρ τη φράση: Δεν γράφουμε αυτό που θέλουμε. Δεν ξέρω αν, και πότε, ισχύει, είμαι όμως σίγουρος ότι καμμιά φορά είναι στις "παρηχήσεις" που προκύπτουν αθέλητα (κάτι σαν νοητικά lapsus) που μπορούμε να βρούμε τη συμπερίληψη πραγμάτων, καταστάσεων, προσώπων, τα οποία δεν θέλουμε ή αρνούμαστε, συνειδητά ή ασυνείδητα, ρητά να εμφανίσουμε στο προσκήνιο, την ίδια στιγμή απομακρύνοντάς τα από το βάθος του μη κοινοποιήσιμου που κατοικεί στις πιο σκοτεινές, κρυφές γωνιές του παρασκήνιου:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου